Murtuğa, Türkiye’nin Van iline özgü bir tatlıdır. Yumuşak ve ince dokusuyla damak tadınıza uygun olarak hazırlayabileceğiniz murtuğa için gerekli olan malzemeler arasında un, su, yoğurt, tereyağı ve kabartma tozu yer alır. Hamur hazırlama işleminden sonra, hamurun birkaç kez katlanıp tekrar açılması gerekir. Murtuğa hamuru tereyağı ile kaplanarak pişirilir ve sıcak servis edilir. Murtuğa yapımı oldukça kolaydır ve evde yapmanız mümkündür. Murtuğa, Türkiye’nin farklı bölgelerinde bu tariflere benzer şekilde yapılabilir.
Malzemeler
Murtuğa yapmak için gerekli malzemeler oldukça basittir ve evlerimizde zaten bulunan malzemelerden oluşur. Murtuğa için ihtiyaç duyulan malzemeler şunlardan oluşur: un, su, yoğurt, tereyağı, tuz ve kabartma tozu. Hamurun yapımında kullanılacak olan un, kabartma tozu ve tuz bir karıştırma kabında birleştirilir. Sonrasında azar azar su ekleyerek hamur yoğurulur. Yoğurma işlemi sırasında hamura bir miktar yoğurt da ekleyebilirsiniz. Böylelikle hamur daha esnek olacaktır. Hazırladığınız hamurun üzerini örtüp dinlendirin ve ardından murtuğanın yapımına geçebilirsiniz.
Hamurun Hazırlanışı
Murtuğa hamurunu hazırlamak için, un ve kabartma tozunu karıştırma kabında karıştırın. Su ekleyerek hamuru yoğurmaya başlayın. Yoğurma işlemi sırasında hamurun kıvamı ile oynamak için bir miktar yoğurt da ekleyebilirsiniz. Hamur kıvamı kulak memesi yumuşaklığına gelene kadar yoğrulmalıdır. Yoğrulan hamur dinlenmeye bırakılmalıdır. Hamurun kabarması için bu önemlidir.
Kıvam
Murtuğa yapımında en önemli noktalardan biri hamurun kıvamıdır. Hamuru yoğururken un-kabartma tozu karışımına yavaş yavaş su eklemek gerekiyor. Hamur yumuşak ve biraz ele yapışan bir kıvama gelince, bir miktar yoğurt ekleyerek yoğurma işlemine devam edin. Un eklemek gerektiği durumlarda azar azar ekleyin. Hamur kulak memesi yumuşaklığına gelene kadar yoğrulmalıdır. Eğer hamur sert olursa, murtuğa piştikten sonra sert ve yenmez olabilir. Hamur kıvamında bir problem yaşamamak için yoğurma işlemini özenle yapıp, hamurun dinlendirilmesine de özen göstermelisiniz.
Dinlendirme
Murtuğa için hazırladığınız hamuru yoğurma işleminden sonra üzerini örtecek şekilde dinlendirmelisiniz. Hamurun oda sıcaklığında yaklaşık yarım saat dinlenmesi yeterli olacaktır. Bu işlem sayesinde hamurun kıvamı oturacak ve daha kolay şekil alacaktır.
Dinlendirme işlemini yaparken hamuru üzerini örtecek bir örtü veya streç film kullanabilirsiniz. Fakat streç film kullanacaksanız mutlaka üzerinde delikler açarak hamurun hava almasını sağlamalısınız.
Bazı lezzetli tariflerde hamur dinlendirme işlemi daha uzun sürebilir. Bu yüzden yapacağınız tarife göre hamur dinlendirme süresini değiştirebilirsiniz.
Murtuğanın yapımı
Murtuğa yapmak için hazırladığınız hamuru tereyağı ile birlikte bir kaç kat şeklinde katlayarak tekrar açın. Arasına tereyağı koyarak bu işlemi birkaç kez tekrarlayın. Daha sonra hamura istediğiniz şekli verebilirsiniz. Yuvarlak veya oval şekiller halinde hazırlanarak tavada veya fırında pişirilebilir.
Murtuğa hamuruna tarifi size verilen malzemeleri ekledikten sonra yoğurarak hazırlayabileceğiniz bir hamurişidir. Hazırladığınız hamuru kaç kat şeklinde katlayacağınıza siz karar verebilirsiniz. Bu işlem hamurun kabarmasını ve lezzetinin artmasını sağlar.
Bu tarifi kolay bir şekilde hazırlayabilir ve misafirlerinize ikram edebilirsiniz. Servis yaparken, sıcak olarak tüketilmesi önerilir. Murtuğanın tam lezzeti sıcakken ortaya çıkar.
Pişirme
Murtuğa, hem tavada hem de fırında pişirilebilir. Tava kullanarak hazırlamak istediğinizde, tavayı ısıtın ve yağlayın. Hamuru şekil vererek tavaya koyun ve ara ara çevirerek pişirin. Pişen murtuğaları servis tabağına aktarın. Fırında yapmak isterseniz, öncelikle fırını 200 dereceye ısıtın. Yağlı kağıt serili tepsiye hamuru yerleştirin ve önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 15-20 dakika pişirin. Fırında yapılan murtuğalar da, tavada pişirilenler kadar leziz olacaktır. Sıcak olarak servis edin ve afiyetle tüketin.
Servis
Murtuğa, sıcak olarak servis edilir. Tavada veya fırında pişirildikten sonra, dilimleyerek servis edebilirsiniz. Sıcaklığı korumak için servis yapmadan önce üzerini örtmeyi unutmayın.
Ayrıca, murtuğa çay veya kahve ile birlikte servis edilebilir. Tatlı bir lezzet için üzerine şeker serpebilir ya da bal veya pekmez ile tatlandırabilirsiniz.
Murtuğa, Van’ın yöresel bir hamurişi olması nedeniyle, aynı bölgelerde üretilen peynir ve zeytin ile birlikte de tüketebilirsiniz. Lezzetiyle damakta unutulmaz bir tat bırakan murtuğa, hem pratik olması hem de malzemelerin kolay ulaşılabilirliği nedeniyle, evde yapmak isteyenler için ideal bir seçenek olacaktır.