Tulum peyniri, Türk mutfağının en sevilen peynirlerinden biridir. Özellikle Erzincan tulum peyniri, lezzeti ve aromasıyla ün salmıştır. Bu nedenle, evde yapmak isteyenler için detaylı bir tarif oluşturduk. İşte, Erzincan tulum peynirinin yapımı için gerekli malzemeler ve adım adım yapılması gerekenler:
Gerekli Malzemeler
Erzincan tulum peyniri yapmak için ihtiyacınız olan malzemeler şöyle:
| 4 lt süt |
| 1 çay bardağı yoğurt |
| 1 çay bardağı sıcak su |
| 1 çay kaşığı peynir mayası |
| 1 tatlı kaşığı tuz |
Not: Malzemeler, peynir miktarına ve yapım adımına göre değişebilir.
Tarif Aşamaları
Tulum peyniri yapımı birçok adımdan oluşur. İlk olarak, süt kaynatılır ve mayalanmaya uygun hale getirilir. Ardından mayalama işlemi gerçekleştirilir ve belirtilen süre boyunca beklenir. Peynir karışımı, tulum içerisine doldurulur ve şekillendirilir. Son olarak, tulum peyniri kurutulur ve depolanır. İşte tulum peyniri yapımında izlenecek detaylı adımlar:
- 1 litre süt kaynatılır ve 85-90 derece sıcaklıkta mayalanmaya uygun hale getirilir.
- Sıcaklığı 60-63 dereceye düşürdükten sonra mayalama işlemi için 1 çorba kaşığı maya eklenir ve karıştırılır.
- Mayalama işlemi için sıcaklık 30-35 dereceye kadar düşürülür ve belirtilen süre boyunca beklenir (genellikle 45-60 dakika).
- Mayalanma işlemi bittikten sonra karışım süzülür ve tuz eklenir. Yaklaşık 1 kilo karışım için 50 gram tuz kullanılır.
- Tulumun hazırlanması için içi temizlenir ve sıcak suyla yıkanır. Daha sonra karışım tulumun içine doldurulur ve tulumun ağzı bağlanır.
- Tulum peyniri kurutmak için gölgeli ve serin bir alana asılır. Kurutma süresi ortalama 7-10 gün sürer.
Tulum peyniri yapımı oldukça uzun bir süreç gerektirir ancak sonunda ortaya çıkan lezzet her şeye değer. Tarif adımlarına tam olarak uyulduğunda, enfes bir tulum peyniri elde edersiniz. İlerleyen süreçlerde tulum peyniri lezzetini korumak için peynirin depolanması ve servisi de önemlidir.
Süt Kaynatma
Tulum peynirinin yapımında en önemli aşamalardan biri, sütün kaynatılması ve mayalanmasıdır. İyi bir tulum peyniri elde etmek için öncelikle kaliteli süt kullanılması gerekmektedir. Küçükbaş hayvanların sütü peynir yapımı için daha uygundur. İlk işlem sütün kaynatılmasıdır. Bu işlem, sütün içindeki zararlı bakterilerin öldürülmesi ve proteinlerin bir araya gelerek peynir kıvamını alması için önemlidir.
Süt kaynatma işlemi, çelik bir kazanda gerçekleştirilir. Süt, orta ateşte kaynatılırken sürekli karıştırılır. Kaynatma sırasında sütün üstünde oluşan köpükler alınarak atılmalıdır. Yaklaşık 20 dakika kaynatılan süt, oda sıcaklığına kadar soğutulur.
Süt kaynadıktan sonra maya eklenir. Tulum peyniri yapımında kullanılan maya, keçi, koyun veya manda bağırsaklarından elde edilen özel mikroorganizmalardır. Maya, sütün içindeki laktozu laktik aside dönüştürerek peynirin mayalanmasını sağlar. Maya eklenen süt, 24-36 saat boyunca dinlendirilir ve mayalanması sağlanır.
Süt kaynatma işlemini tamamlamak ve maya eklemek, tulum peyniri yapımında temel aşamalardan biridir. Doğru bir şekilde gerçekleştirildiğinde, kaliteli ve lezzetli bir tulum peyniri elde etmek mümkündür.
Mayalama İşlemi
Mayalama işlemi, tulum peyniri yapımının en önemli adımlarından biridir. Sıcak süte maya eklenerek sütün mayalanması sağlanır. Bu işlem sayesinde peynirin tadı ve kıvamı belirlenir. Süt kaynadıktan sonra, maya eklenerek iyice karıştırılır ve sıcaklığı düştükçe mayalanma gerçekleşir. Peynir karışımının tam mayalanması için 3-4 saat beklenir. Mayalanma işleminden sonra tuzlama işlemi yapılır. Peynir karışımına bol miktarda tuz eklenerek iyice karıştırılır. Bu işlem sayesinde peynirin aroması ve dayanıklılığı artar. Tuzlama işlemi tamamlandıktan sonra peynir karışımı tuluma doldurulur ve şekillendirme işlemi gerçekleştirilir.
Tulum Peyniri Olarak Şekillendirme
Tulum peyniri yapımının en kritik aşaması tulum peynirine şekil vermedir. Tulum peyniri yaparken hamurun gevşek olmamasına özen gösterilmelidir. Peynir karışımı tuluma doldurulurken, hamurun sıkı olması peynirin daha uzun süre dayanmasını sağlar. Peynir hamuru, tulumun içine doldurulurken, hamurun sıkışması ve boşluk bırakmaması önemlidir. Ayrıca peynirlerin aynı büyüklükte olması için, her seferinde aynı miktarda karışım kullanılması önerilir. Şekillendirdikten sonra, tulumun ağzı sıkıca bağlanır ve peynirler asılı bir şekilde birkaç gün boyunca bekletilir. Bu aşama sırasında, peynirler daha da sıkılaşacaktır.
Bitirme Aşaması
Bitirme aşamasında, peynirin doğru şekilde kurutulması çok önemlidir. Peynirin kuruması için, havadar bir ortamda serin ve kuru bir yerde birkaç gün kadar bekletilmelidir. Kurutma işlemi tamamlandıktan sonra, peynir kasenizin içerisinde saklanabilir. Peynirler arasına kâğıt konularak, çürük oluşmasını engelleyebilirsiniz. Peynirinizi birkaç gün daha dinlendirdikten sonra servis edebilirsiniz. Ekmek üzerine dilimlenmiş tulum peyniri, zeytin ve ceviz ile servis edilerek lezzetini tamamlayabilirsiniz. Ayrıca, salataların, makarnaların ve yemeklerin üzerine rendelenmiş Erzincan tulum peyniri de eklenebilir.
Erzincan Tulum Peynirinin Özellikleri
Erzincan Tulum Peyniri, Türkiye’nin en kaliteli peynirlerinden biridir. Tadı yoğun ve hafif tuzlu olmakla birlikte, kıvamı oldukça serttir. Peynirin olgunlaşma süresi ne kadar uzun ise, tadı da o kadar güçlü olur. Ayrıca, Erzincan Tulum Peyniri, B1 ve B12 vitamini, protein, kalsiyum ve fosfor açısından oldukça zengindir. Bu nedenle, kemik sağlığı açısından oldukça faydalıdır. Aynı zamanda, kolesterol düzeyini düşürmeye yardımcı olur ve sindirim sistemini düzenler.
Bu peynir, uzun yıllardır Anadolu’nun yöresel lezzetleri arasında yer alır. Erzincan’ın yüksek rakımlı dağlarından gelen koyun sütlerinden yapılan bu peynir, özellikle kahvaltı sofralarında sıklıkla tüketilir. Kendine has kokusu ve tadıyla farklı ve özel bir deneyim sunar.
Erzincan Tulum Peyniri, diğer peynirlere göre oldukça yoğun bir aroma sunar. Tatlımsı bir lezzete sahip olsa da, tat damakta daha uzun süre kalır. Bu yüzden, küçük parçalar halinde tüketilmesi önerilir. En iyi şekilde, taze ekmek ve tereyağıyla birlikte servis edilir. Aynı zamanda, salatalara lezzet katmak için de kullanılabilir.
| Besin Değeri | Miktarı |
|---|---|
| Protein | 28.4 g |
| Kalsiyum | 873 mg |
| Vitamin B1 | 0.58 mg |
| Vitamin B12 | 2.2 mcg |
Erzincan Tulum Peyniri, özellikle sertliği ve yoğun tadı nedeniyle, iyi bir saklama koşulu gerektirir. Bu nedenle, serin ve nemli bir ortamda saklanması önerilir. Aynı zamanda, sürekli havalandırılan bir yerde kurutulması gerekir. Bu sayede, uzun süre bozulmadan tazeliğini koruyabilir.
Erzincan Tulum Peyniri’nin faydaları saymakla bitmez. Yüksek besin değerleri, kaliteli koyun sütleri ile yapılmış olması ve özel tadı ile lezzetli bir sağlık kaynağıdır. Sağlıklı beslenme açısından bu peynirin sofralarımızda yer alması oldukça önemlidir.
Tulum Peyniri Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Tulum peyniri yapımı sırasında dikkat edilmesi gereken birkaç önemli nokta vardır. İlk olarak, sütün kalitesi çok önemlidir. Taze, doğal ve organik sütün kullanılması tulum peynirinin lezzetini artırır. Ayrıca, sütün kaynatma sıcaklığının doğru olması, peynir karışımının doğru oranlarda yapılması ve tulumun steril edilmesi de önemlidir.
Ayrıca, tulum peyniri yaparken kontrol altında tutmanız gereken hatalar vardır. Mayalama işlemi sırasında uygun sıcaklıkta bekletilmediğinde peynir mayalanmayabilir. Tuzu doğru oranlarda eklemek, peynirin tadını ve kıvamını etkiler. Aşırı tuzlu peynir, tatsız veya sert peynire sebep olabilir. Peynir karışımının tuluma doldurulması sırasında sıkıştırmamak önemlidir. Aksi takdirde, peynirin kıvamı ve lezzeti etkilenebilir.
Özetle, tulum peyniri yaparken, doğru malzemelerin seçilmesi, adımların eksiksiz uygulanması ve hatalardan kaçınılması gereken bir işlemdir. Bunu takip etmek, lezzetli ve kaliteli bir tulum peyniri elde etmenize yardımcı olacaktır.
